Normal dönemde günde 7.5 milyon kişinin toplu ulaşım araçlarını kullandığı İstanbul’da bu sayı 4 milyon 200 bin kişiye düştü. Toplu ulaşımda sosyal mesafenin sağlanması amacıyla kamu çalışma saatleriyle ilgili düzenlemelere rağmen İstanbul’da sabah ve akşam saatlerinde toplu ulaşımda kalabalığın önü alınamıyor. İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, geçen hafta kamuda kademeli mesai saatlerine ilişkin açıklamada bulunmuş, bu kapsamda iş dünyasının temsilcileriyle de toplantı yaptıklarını, çalışmalar tamamlandığında buna ilişkin açıklama yapacağını belirtmişti. Milliyet, yeni düzenlemenin ne aşamada olduğunu konunun muhataplarına sordu.
Özel sektöre çağrı
İstanbul Valiliği Ulaşım Bilim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı, Kovid-19 öncesi toplu ulaşımda günlük yolcu rakamı 7.5 milyon olduğunu, son 10 günlük periyotta toplu taşımayı bir günde kullananların sayısının 4.2 milyona düştüğünü anımsattı. Ancak İstanbul’da ulaşımın yüzde 10’luk diliminin sabah ve akşam zirve saatler denilen birkaç saatlik bölümde gerçekleştiğini söyleyen Ilıcalı, mevcut sıkıntılara dikkat çekerek şunları dedi:
“Metrobüsle taşınan yolcu sayısı 550 bine sabitlenmiş durumda nisan, mayıs ayında bomboş gidip gelen metrobüsler yüzde 60 dolulukla sefer düzeliyor. Toplu taşımayı kullananların yüzde 60’ı özel sektör çalışanları. Kovid-19 riskini en aza çekmek için kademeli ve esnek çalışma özel sektörü de içine almalı. İstanbul’da özel sektör çalışanları kademeli ve esnek çalışma saatlerine geçmezse toplu ulaşımdaki yoğunluk ve trafik hızındaki sorunu çözemeyiz. Önümüz kış ve trafik hızının mutlaka artırılması gerekiyor.
Toplu ulaşımdan kaçan yüzde 13’lük kesim özel araçlarına yönelmiş durumda. Özel araçların yüzde 85’i bir veya iki yolculu taşıtlar. Kademelendirmenin çakışmaması da çok önemli. Zirve saatlerdeki trafik hızını yukarı çekemediğimiz noktada sıkıntıları aşamayız. Birçok sivil toplum kuruluşu, sendika, sanayi ve ticaret odası yöneticileri ile toplantılar yapıldı. Herkes kademeli ve esnek çalışmaya olumlu yaklaşıyor. İş dünyası, kademeli çalışmanın yanı sıra esnek çalışmayı da benimseyip, elini taşın altına koymalı.”
ÖZEL SEKTÖR NE DEDİ?
‘Biz hazırız’
İstanbul Valiliği, kademeli ve esnek çalışma modelini genişletmek için eylül ayının başından bu yana iş dünyası, ticaret ve sanayi odası yönetimleri, sendikalar, OSB ve küçük sanayi sitelerinin yönetimleri ile sivil toplum kuruluşlarıyla toplantılar düzenleyip, kademeli çalışma uygulamasını masaya yatırıyor. İstanbul Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği’nden bir yönetici ise henüz valilikten kademeli çalışma saati için resmi yazı gelmediği bilgisini paylaşarak, “Vali bey, 28 Eylül tarihine dikkat çekti. Kovid-19 süresince kurumsal olarak esnek çalışma saatlerini uyguladık. Genelge gelirse tüm odalara duyururuz, onlar da uygularlar” dedi.
‘Servis kullanıyorlar’
Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu yönetiminden Başar Ay da, “Başkanımız, vali bey ile görüştüler. Halk sağlığı için her türlü desteği sağlayacağımız belirtildi. Bize bağlı fabrikaların çoğu İstanbul dışında ve fabrika çalışanları toplu ulaşım kullanmıyor. Fabrika çalışanları servisle gidip, geldikleri gibi, Kovid-19 önlemleri servislerde sıkı şekilde uygulanıyor. Kademeli ve esnek çalışma saatlerine TİSK’e üye işletmeler de katılır” dedi.
Türk-İş İstanbul 1. Bölge Temsilcisi Adnan Uyar ise, valilikte gerçekleştirilen ulaşım toplantısına katıldıklarını belirterek, “Kendi üzerimize düşeni yapmaya hazır olduğumuzu valimize ilettik. Kademli ve esnek mesaiye geçilmesi halk sağlığı açısından gerekliyse herkes elini taşın altına koyar” diye konuştu. AVM ve Yatırımcıları Derneği Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Altaş da, “İstanbul’daki AVM’lerde 15 binden fazla insan çalışıyor. Giriş çıkış saatleri zaten diğer meslek gruplarına göre farklı olduğundan trafik kalabalığı oluşturmuyor. Ancak genelge gelirse her türlü tedbir ve karara uyarız” dedi.
