Başbakan Yıldırım, Bosna Hersek Bakanlar Konseyi Başkanı Denis Zvizdic ile Bosna Hersek Parlamentosu’nda baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından ortak basın toplantısında değerlendirmelerde bulundu, gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Başbakan Binali Yıldırım’ın konuşmasının satır başları şöyle;
Değerli mensupları bugün Balkanların güzel ülkesi Bosna Hersek’te bulunmaktan ve kıymetli mevkidaşım sayın Zvizdic ile bir araya gelmekten büyük memnuniyet duyuyorum. Şahsım ve heyetim adına bize gösterilen sıcak karşılamaya teşekkür ediyorum.
Bosna Hersek Türkiye ilişkilerinin köklü bir geçmişi var. Güzel de bir geleceği var. Özellikle Balkanlarda huzurun istikrarın kalıcı olarak devam etmesi Bosna Hersek ilişkilerinin Türkiye ve diğer Balkan ülkeleri ilişkilerinin gelişmesine bağlı. Bosna Hersek ile ilişkilerimizi geliştirmek için gereken adımları atıyoruz.
“Bosna Hersek’in NATO üyeliğini hararetli bir şekilde Türkiye destekliyor”
Bosna Hersek’in bütün göstergelerinde ilk 10 ülke arasında yer alıyor günden güne de ekonomik ilişkilerini ve diğer alanlardaki ilişkilerini geliştirmek için yeni adımlar atıyor. Bosna Hersek’in NATO üyeliğini hararetli bir şekilde Türkiye destekliyor. Çünkü barışın ne demek olduğunu Bosna Hersek bilir Türkiye bilir. Gelecekte bölgede acıların yaşanmaması için NATO üyeliği konusunda önümüzdeki günlerde yapılacak değerlendirmelerde bundan sonra da Türkiye Bosna Hersek’in yanında yer alacak ve tam üyelik sürecini destekleyecektir. Benzer şekilde diğer Balkan ülkeleri ile birlikte Bosna Hersek’in Avrupa Birliği hedeflerinin de gerçekleşmesinden yanayız. Bölgesel işbirliğinin yanısıra ikili işbirliğimizi de geliştirmek konusunda daha fazla neler yapabiliriz sayın Başbakan ile ele aldık görüştük. Enerji, ulaştırma, ticaret, tarım ve turizm alanında yaptığımız işler var. Daha fazla potansiyelimiz olduğunu söyleyebilirim. Türk yatırımcıları Bosna Herek’te uzun bir süredir var. Ancak bunların sayısını artırmak arzusundayız. Bu konuda tabiki yapılması gereken bazı şeyler var. Kısa vadeli küçük sorunlar var bunların çözüleceğine inanıyoruz. Her bir yatırım yeni bir istihdam demek iş aş kapısı demek. Esasen Türkiye’de Bosna Hersek’te burada ne kadar insana istihdam oluşturursa o kadar büyük hizmet edeceğinin bilincinde. İkili ticaretimiz de artıyor. Artarken iyi bir şey de oluyor denge de oluşuyor. Önceden bizim lehimize bir ticaret dengesi vardı. İlk defa bu sene Bosna Hersek’in ihrcatı ithalatının üzerine çıktı. Toplam ticaret rakamına baktığımız zaman Türkiye Bosna Hersek’in potansiyelini yansıtmıyor. Daha önce koyduğumuz hedef 1 milyar doların üzerine çıkmak için biraz daha gayret göstermek lazım. Et ithalatı ile ilgili herhangi bir sıkıntı şu an yok.
“Cumhurbaşkanımızın Bosna Hersek’e ziyareti olacak”
Sayın Cumhurbaşkanımızın Bosna Hersek’e bu yılın ortalarında bir ziyareti olacak. Bu ziyaret vesilesi ile serbest ticaret anlaşması olmak üzere 10 farklı alanda anlaşma imzalanması söz konusu. Bu Bosna Hersek Türkiye arasındaki ilişkilerin daha da ileriye taşınması ve ticaretin başta olmak üzere turizmde, tarımda ve enerjide altyapıda işbirliğinin ortaya konması. Bugün görüştüğümüz konulardan bir tanesi de altyapı ulaştırma projeleridir.
Ülkemiz 15 Temmuz 2016’da hain bir darbe teşebbüsü ile karşı karşıya geldi. FETÖ’nün yapmaya çalıştığı bu darbeye karşı Bosna Hersek hükümeti çok hızlı bir şekilde tepki vermiş ve bu darbeye karşı olduğunu ilan ederek ülkemizin yanında yer almıştır. Bu desteklerinden dolayı sayın başbakana teşekkür ediyorum. Bosna Hersek halkına Türk milleti adına teşekkür ediyorum.
Türkiye Bosna Hersek’te sadece ticari ilişkileri geliştirmekle kalmıyor TİKA ile kültürel değerlerin ortaya çıkarılması için de ciddi bir gayret gösteriyor. Bu imkanı bize verdiği için Bosna Hersek yetkililerine teşekkür ediyoruz. Balkanların istikrarı ve güveni aslında Avrupa’nın güvenliği demektir. Bu bakımdan buradaki barışın buradaki istikrarın bozulmaması için bütün bölge ülkelerine sorumluluk düştüğünü biliyoruz. Bu çerçevede de Bosna Hersek başta olmak üzere bütün ülkelerle dostane ilişkilerimizi geliştirmenin gayreti içerisindeyiz.
“Türkiye yüzde 7,4 büyüdü”
Türkiye 2017 yılı için büyüme oranı açıklandı. Türkiye 2017 yılında ortalama yüzde 7,4 bir büyüme gerçekleştirdi. Bu dünyada en fazla en yüksek büyüme oranını gerçekleştiren Türkiye oldu. Dördüncü çeyrekte 7,3, ikinci çeyrekte 11,1 ve ortalamada 7,4 dünya genelinde en yüksek büyüme oranı. Bu büyüme oranı bizim için bir sürpriz değil. Bunun böyle böyle olacağını aylar önce zaten gelişmelerden görmüştük. Türkiye 2018 yılı için de sürdürülebilir, istikrarlı ve orta vadeli planda hedeflediği büyüme oranını tutturmak için gerekli projelerini, hazırlıklarını yapmıştır. Ve büyüme, iş, istihdam üretimi devam edecek.
“Bosna Hersek’te yatırım ortamı ile ilgili bir sorun yok”
Türkiye, Bosna Hersek’te yatırım yapıyor. Yatırım yapmıyor düşüncesine çok katılmıyorum. Türkiye’nin, Bosna Hersek’te ticari büyüklük bakımından ilk 5’e giren yatırımcıları var. Daha fazla yatırım olması için yatırımcının geleceğe yönelik güveninin daha fazla gelişmesine ihtiyacı var. Yatırım ortamının daha da iyileşmesine ihtiyaç var. Bunu sadece Bosna Hersek’e yönelik söylemiyorum, kendimiz için de söylüyorum. Biz son haftalarda büyük bir reform yaptık. Yatırım ortamının iyileştirmek için bürokrasi azaltılacak. Bir çok yeni yasal düzenlemeler yaptık. Yatırımcının en çok aradığı güven ve istikrardır. Geleceğe yönelik planlarını yapabilmesi için uygun iklimin var olmasıdır. Bosna Hersek’te istikrar, güven var. Yatırım ortamıyla ilgili bir sorun yok. O yüzden de biz yatırımcılarımızı her zaman teşvik ediyoruz. Şu anda Bosna Hersek’te Türk yatırımcıların üstlendiği projelerin yaklaşık tutarı 600 milyon dolar civarındadır.
“Türkiye Bosna Hersek ekonomisine destek oluyor”
Ayrıca TİKA, sağlık, içme suyu veya başka konularda bir çok proje gerçekleştirdi. Bunun tutarı da yaklaşık 300 milyon dolar civarındadır. Ayrıca Ziraat Bankası marifetiyle orta ve küçük ölçekli yatırımcıların kullanması için çok makul, cazip şartlarda Türkiye 100 milyon avroluk bir kredi imkanı sundu ve bu kredi şu anda kullanılıyor. Bunun dışında tabii bu krediyle yerinden, yurdundan gitmiş olanların dönüşü hedefleniyor. Burada da ciddi bir mesafe katedildiğini, 6 bin 500 kişinin tekrar dönüş yaptığını görüyoruz. 2015 yılında yine Bosna Hersek ekonomisine destek olmak ve ilk işe başlayan işletmecileri teşvik etmek için 50 milyon euroluk yeni bir kredi hattını da devreye aldık. Bu da kullanıma başladı. Bildiğiniz gibi 2014’te yaşanan sel felaketinden sonra kırmızı et ithalatında bir çalışma başlattık. Bugün bu halen devam ediyor. Önümüzdeki yıllarda da en az 5 yıl aynı şekilde devam edecek. Bu bakımdan daha fazlasını yapmak mümkündür. Ancak Türkiye Bosna Hersek’e gereken ilgiyi göstermiyor şeklindeki bir serzenişin mesnetten yoksun olduğunu düşünüyorum.
Biz her zaman Balkanların istikrarı huzuru için Bosna Hersek ile dayanışma halinde diğer komşu ülkelerle de sadece Bosna Hersek’le değil, Sırbistanla, Kosova, Arnavutluk, Bulgaristan’la da bölgede bulunan tüm ülkelerle gayet iyi ilişkiler içerisindeyiz. Karşılıklı ticaretimiz işbirliğimiz artarak devam ediyor. Çünkü bölgesel refah hepimizi ilgilendiriyor. Bu bölgede hangi ülkede sıkıntı meydana gelse bir zincirleme reaksiyon gibi bütün ülkeleri olumsuz etkiliyor. Bunun acı tecrübelerini yakın geçmiş tarihimizde gördük.
