Kızıldeniz orijinli balon balıkları Süveyş Kanalı üzerinden Akdeniz kıyılarına gelerek, buralarda popülasyonunu hızla arttırmaya devam ediyor. Geldikleri bölgedeki balık popülasyonunu yok edip, balıkçıların ağ ve misinalarına zarar veren bu balıklar, yaklaşık 3 ay önce Mersin’in Anamur ilçesinde ailesiyle tatile gelen 8 yaşındaki E.B.D.’nin sol el yüzük parmağını son boğumdan koparmıştı. Yaklaşık bir hafta önce aynı ilin Bozyazı ilçesinde kıyıya vuran balon balıklarını yiyen 5 kedi telef olmuştu. Antalya Körfezi’nde ise 7 türü tespit edilen balon balıkları amatör ve profesyonel avcıların korkulu rüyası haline geldi.
AÜ Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Gökoğlu, yaptıkları incelemelerde Antalya Körfezi’nden balon balığı türünün 7’ye yükseldiğini kaydetti.
Yapılan araştırmaların balon balıklarının tetrodoksin (TTX) adı verilen bir nörotoksin içerdiğini belirten Gökoğlu, “TTX güçlü denizel kaynaklı organik bir zehirdir. Bu nedenle balon balıklarının yenilmesi tavsiye edilmiyor. Bu zehir balığın karaciğer ve gonatlarında fazlaca bulunuyor. Mersin’de kıyıya vuran balon balıklarının tamamını zannediyorum kediler yedi. Kedilerin bu zehirden öldüğü bildiriliyor. Korkmaya gerek yok zaten insanlar tüketmiyor” dedi.
“Tavukları da öldürdü”
Daha önce benzer bir olayın Kumluca’da yaşandığını aktaran Gökoğlu, “Bir balıkçı oltayla yakaladığı balon balıklarını parçalayıp kümesteki tavuklarına verdi. Ertesi sabah tavukların hepsi ölmüştü. Üzücü bir durum. İnsanlar için yenmediği sürece bir risk yok. Balıkçılar balon balığını olta ve ağlardan çıkarırken dikkatli olmaları gerekir. Elimiz ağzına denk gelirse parmağımıza zarar verebilir” diye konuştu.
“En küçük türün popülasyonu hızla artıyor”
Balon balığının en küçük türünün körfezde hızla çoğaldığını işaret eden Mehmet Gökoğlu, “Bu tür maksimum 10 santimetre kadar çok küçükler. Aşırı derecede kıyılarımızda çoğaldı. Dalış yaptığımız anda bile su altında bizim peşimizde sürü halinde geziyorlar. Yerli türler üzerinde bir baskı kurup, oradaki besine ortak oluyorlar. Hatta onları yiyorlar” ifadelerini kullandı.
“Ölüsünü denize bırakmayalım”
Yakalanan balon balıklarının öldürülüp denize bırakılmaması gerektiğinin altını çizen Gökoğlu, “Kıyıya vuran bu balıkları diğer canlılar yerse ölebilir. Tilki, kedi, köpek hatta kuş türleri bile yiyebilir. Balon balığını gömülmesi en iyi yöntemdir” dedi.
“Can havliyle saldırgan oluyorlar”
Su altında midye parçasına balon balıklarının saldırdığını kaydeden Gökoğlu, “Aynı pirana gibi tüketiyorlar. Kerpeten gibi bir diş yapısı var, set cisimleri dişleri ile kırabiliyorlar. Kendi ortamlarında bunu yapmazlar. Yakalandığı zaman can havliyle saldırgan oluyor” diye konuştu.
Su altında görüntülendi
Sıçan adası açıklarında kısa süre önceki ekibiyle dalış yapan Mehmet Gökoğlu, balon balıklarını görüntüledi. Yüzlerce balon balığını bir arada görüntüleyen Gökoğlu, ölmüş bir midye parçasını balıkların üzerine bıraktı. Vampir gibi saldıran balon balıkları midyeyi dakikalar içinde yok etti. Sürüye parmağını uzatan Gökoğlu, balon balıklarının saldırmaya çalıştığı anları anbean görüntüledi.
İsa Akar-Burak Yalman