Kara kışla, yoklukla, salgın hastalıkla mücadele edilip zorluklarla cumhuriyet kuruldu. O zorlukları ve hayatın akışını Öğretim Üyesi Prof. Doktor Zübeyir Saltuklu cumhuriyetin nezafeti kitabında aktardı.
Sağlık müdürlerinin yolladığı raporları tek tek inceledi. Araştırma yıllarını aldı. Dönemin sosyal tarihini gözler önüne serdi. Öğretim Üyesi Profesör Doktor Zübeyir Saltuklu cumhuriyetin kuruluş döneminde hür aklın ön planda olduğunu söyledi.
Kitapta salgın hastalıklar, halkın hayata bakış açısı, temizlik, yemek ve ritüelleri yer aldı.