Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ndeki görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Ankara’da misafir etmekten memnuniyet duyduğu Kazımi’nin Irak’ın içinden geçtiği zor bir dönemde büyük sorumluluk üstlendiğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Sahip olduğu engin devlet tecrübesi ile inşallah bu zor görevin üstesinden geleceğine inanıyoruz. Bu vesileyle kendisini bir kez daha tebrik ediyor, Allah’tan muvaffakiyetler diliyorum. Türkiye’nin desteğinin her daim yanlarında olacağını tekraren vurgulamak istiyorum.” ifadelerini kullandı.
Kazımi ile gerek ikili, gerekse heyetler arası görüşmeler gerçekleştirdiklerini belirten Erdoğan, şöyle devam etti:
“Görüşmelerimizde ikili ve bölgesel ilişkilerimizi tüm veçheleriyle ele aldık. İki komşu ülke olarak ilişkilerimizi her alanda geliştirmekte kararlıyız. 2020 başta koronavirüs salgını olmak üzere çeşitli imtihanlarla karşı karşıya kaldığımız bir yıl oldu. Gerek salgınla mücadelede, gerek güvenliğin tesisi, gerekse siyasi sıkıntıların aşılması noktasında Iraklı kardeşlerimize destek verdik. Komşumuz Irak’ın siyasi birliği ve toprak bütünlüğünün korunmasına, istikrar ve güvenliğine atfettiğimiz önem herkesin malumudur. Irak’ın yeniden imarı çerçevesinde de her türlü katkıyı yapmaya hazırız. Mezhebi veya etnik hiçbir ayrım yapmadan Türkmen’i, Kürt’ü, Arap’ı, Şii ve Sünni ile Irak halkının tamamını öz kardeşimiz olarak görüyoruz. Irak hükümetinin de kapsayıcı ve kuşatıcı politikalarla tüm Irak halkının huzurunu temin edeceğine inanıyoruz.”
“Bölücü teröre asla yer yoktur”
Irak Başbakanı Kazımi’nin uzun sürenin ardından Irak kabinesinde tekrar bir Türkmen bakana yer vermesi bu inançlarını pekiştirdiğini vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kazımi’yi, Türk milleti ve Irak Türkmenleri için oldukça anlamlı bu kararından dolayı tebrik etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Sayın Kazımi ile ortak düşmanımız DEAŞ, PKK ve FETÖ terör örgütleri ile mücadelemizin sürdürülmesini kararlaştırdık. Bu alanda Türkiye-Irak işbirliğinin artırılması hususundaki görüş birliğimizi teyit ettik. Burada bir kez daha ifade etmek isterim ki ne Türkiye’nin ne Irak’ın ne de Suriye’nin geleceğinde bölücü teröre asla yer yoktur. Bölücü örgüt, sivilleri hedef alan saldırılarıyla vahşi yüzünü göstermiş, kimlere hizmet ettiğini tekrar ortaya koymuştur. Dünkü terör eylemleri ise örgütün Suriye uzantısının da Irak’ın güvenliğine açık bir tehdit oluşturduğunu gözler önüne sermiştir.” diye konuştu.
“Bölgemiz terörün başını tamamen ezmeden huzura kavuşamayacaktır” diyen Erdoğan, şunları kaydetti:
“Bu bakımdan Irak makamlarının PKK’ya karşı yürüttüğü operasyonları takdirle karşılıyoruz. Türkiye olarak biz de meşru müdafaa hakkımız çerçevesinde Iraklı kardeşlerimize destek sağlıyoruz. Bölgemize kan, gözyaşı ve yıkımdan başka bir şey getirmeyen bu katil sürülerinin kökünü kurutana kadar da mücadelemizi sürdüreceğiz.
Öte yandan 20 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefimize rahatlıkla ulaşabileceğinizi görüyoruz. Her iki ülke iş adamlarının önündeki engelleri ortadan kaldırabilmek için ahdi zeminin güçlendirilmesi hususunda da mutabık kaldık. Nitekim bugün imzalanan ‘Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması’ bu kararlılığımızı göstergesidir. Daha önce sunmuş olduğumuz stratejik projelerimizi süratle hayata geçirmek için ortak irademizi teyit ettik.”
Kerkük-Ceyhan Petrol Boru Hattı’nın tamiratı
Irak ile özellikle enerji sektöründe büyük bir iş birliği potansiyeli bulunduğunu anımsatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “DEAŞ’ın tahrip ettiği Kerkük-Ceyhan Petrol Boru Hattı’nın tamiratıyla Kerkük petrollerinin bir an önce yeniden ve daha yüksek miktarlarda dünya piyasalarına sunulmasını istiyoruz.” dedi.
İklim değişikliği, artan ihtiyaçlar ve kuraklıklar dünyada suyun kullanımı konusunda teknolojinin sağladığı imkanları en iyi şekilde kullanmanın artık zorunluluk haline geldiğini vurgulayan Erdoğan, şu değerlendirmede bulundu:
“Ülkemiz, sulama teknolojileri, atık su yönetimi ve çevreci uygulamalarıyla suyun idareli kullanımı konusunda ciddi mesafe katetmiş durumdadır. Bu konuyla ilgili olarak özel temsilcim Prof. Dr. Sayın Veysel Eroğlu’nun bu tecrübemizi Irak ile paylaşmak ve Irak’ın karşılaştığı güçlükleri ortadan kaldırılmasına destek olmak amacıyla hazırladığı eylem planını Iraklı kardeşlerimizle paylaştık. Plan üzerindeki değerlendirmeler devam ediyor.
Türkiye olarak biz suyun bir anlaşmazlık unsuru değil iş birliği alanı olarak değerlendirmesini özellikle vurguluyoruz. Kardeş Irak ile bunu başaracağımıza samimiyetle inanıyoruz. Kıymetli dostlarımı Türkiye’de misafir etmekten duyduğum memnuniyeti belirtmek istiyorum. Kardeşim Kazımi’ye ilişkilerimizin daha da güçlendirilmesi yönünde sergilediği irade için teşekkür ediyor, görüşmelerimizin ve imzaladığımız anlaşmaların hayırlara vesile olmasını Rabbimden niyaz ediyorum.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “İnşallah en yakın zamanda Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey Toplantımızı Irak’ta yapacağız, Irak seyahatini gerçekleştireceğiz.” dedi.
İki ülke arasında anlaşmalar
Bu arada, ortak basın toplantısı öncesinde Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi’nin huzurunda iki ülke arasında 2 anlaşma imzalandı.
Bu kapsamda “Irak Cumhuriyeti Hükümeti ile Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önlenme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması” Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan ile Irak Planlama Bakanı Halid Battal el-Necim tarafından imzalandı.
“Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Irak Cumhuriyeti Kültür, Turizm ve Tarihi Eserler Bakanlığı Arasında Kültürel İşbirliği Mutabakat Zaptı” Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Irak Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin tarafından imza altına alındı.
Törende, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler, İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı Metin Kıratlı, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı Hakan Fidan ve Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş da hazır bulundu.
IRAK BAŞBAKANI KAZIMİ
Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi, güvenlik noktasında Irak’ın tutumunun net olduğunu belirterek “Irak’ın, toprakları üzerinden Türkiye milli güvenliğini tehdit eden hiçbir oluşuma ve yapıya müsamaha göstermesi mümkün değildir.” ifadelerini kullandı.
Kazımi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yapılan görüşmelerin ardından düzenlenen basın toplantısında konuştu.
Irak’ın komşularıyla ve diğer ülkelerle iyi ilişkiler içinde olmayı arzu eden bir ülke olduğunu söyleyen Kazımi, “Türkiye bizim açımızdan bölgede ve Orta Doğu’da önemli bir ülke olduğu gibi en önemli ekonomik paydaşlarımızdan bir tanesidir. Bizler özellikle Irak’ta DEAŞ’ın geride bırakmış olduğu yıkımı Türkiye’yle yapacağımız iş birliği ile yeniden imar edebiliriz düşüncesi içindeyiz.” dedi.
Ülkesinin Türk şirketleriyle kurduğu ilişkilerin devam etmesini arzu ettiğini vurgulayan Kazımi, Türkiye’yle gerçek anlamda bir iş birliği ve yatırım ortaklığı kurmak istediklerinin de altını çizdi.
Kazımi, Irak’ın tüm Türk iş insanı ve yatırımcılarına açık olduğunu da belirterek “Eğer bu bağlamda yatırımcıların önünde Irak’ta herhangi bir sıkıntı varsa bunları ortadan kaldırma isteği içerisindeyiz. Bizler bunu kendimize bir görev olarak telakki etmekteyiz.” ifadelerini kullandı.
DEAŞ’ın etkilediği Irak topraklarının yeniden imarı için 2018 yılında açıklanan destek paketinin yakın zamanda hayata geçirilmesi arzusunu da dile getiren Kazımi, iki ülke arasında bölge ihtiyaçlarını giderecek bir yaklaşımla su yönetiminin tesis edilmesi gerektiğini söyledi.
Güvenlik konusunda da açıklamalarda bulunan Kazımi, “Güvenlik bağlamında Irak’ın tutumu çok nettir. Irak’ın, toprakları üzerinden Türkiye milli güvenliğini tehdit eden hiçbir oluşuma ve yapıya müsamaha göstermesi mümkün değildir. Bizler, Türkiye ile birlikte terör örgütleri DEAŞ gibi bölge istikrarına zarar veren örgütlere karşı beraberce çalışma arzusu içerisindeyiz.” diye konuştu.
Irak’ın kuzeyindeki Sincar bölgesinde bu bağlamda adımlar atıldığını belirten Kazımi, “İki gün önce bazı terör grupları Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimine sızma girişimlerinde bulundular ve güvenlik güçlerimizle çatışmalar gerçekleşti.” dedi.
Kazımi, basın toplantısı öncesinde imzalanan anlaşmalara da değinerek “Çok yakın zaman içerisinde Sayın Cumhurbaşkanı’nı Irak’a bekliyoruz ve Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi bağlamında ilişkilerimizi daha da güçlendireceğimizi düşünüyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
